Từ vựng và hạt cơm

Từ vựng và hạt cơm

Thầy thấy có nhiều bạn cảm thấy buồn và nản khi không nhớ được từ vựng mới, cứ học trước quên sau, thành ra mất động lực học tập. Cứ mỗi lần yếu lòng thì việc học lại bị gián đoạn. Sự gián đoạn thường xuyên này khiến cho tiến bộ bị hạn chế nhiều.

Vậy giải pháp là gì?

Đầu tiên, ta cần hiểu cơ chế hoạt động của não bộ. Não người có cơ chế chống quá tải thông tin nên sẽ xoá đi phần lớn thông tin chúng tiếp nhận được. Ví dụ: chúng ta không thể nhớ được tất cả các cái cây mình gặp trên đường đi hôm nay, ta không thể nhớ được tất cả các ngôi nhà ta thấy, ta không nhớ nổi mọi gương mặt mình gặp… Tương tự như vậy não sẽ xoá đi phần lớn từ vựng hay nội dung bài học ta mới học trong 24h.

Muốn não giữ lại thông tin đó, ta cần nói cho não biết là ‘thông tin này quan trọng đó não ơi, từ này quan trọng, bài này quan trọng đó, cần giữ lại cho tui, đừng có quên nhá’. Nhưng ta nói với não điều đó bằng cách nào? Có một số cách sau:

1-Lặp lại nhiều lần:

Mỗi ngày ta dành ra ít nhất 3 lần sáng/chiều/tối (có thể lúc trước hoặc sau ăn cơm), mỗi lần 15 phút, để mở lại bài cũ và đọc lại, nếu ta đã ghi chú nổi bật từ mới thì đọc lại sẽ rất nhanh. Ngày ngày làm như vậy thì não sẽ hiểu: ‘à thông tin này còn xài nhiều lần trong tương lai nên ta sẽ ghi nhớ.’ Thầy áp dụng cách này thành công với không chỉ từ vựng tiếng Anh mà cả môn Hoá và nhiều môn học khác. Bí kíp thành công trong học tập là ÔN TẬP. Reviewing is the key to success.

2-Liên kết:

Khi ta học được một từ mới, ta hãy liên kết nó với những từ/kiến thức liên quan. Ví dụ: khi học đến từ principal (B2) với nghĩa ‘chính, quan trọng’ thì thầy sẽ liên kết nó với các từ đồng nghĩa synonym của nó mà mình biết là: main, primary, major… và từ trái nghĩa antonym của nó là minor (phụ), hoặc nghĩa danh từ của principal (C1) là head teacher hoặc một từ đồng âm homonym liên quan hay nhầm lẫn là principle với nghĩa là ‘nguyên lý’ ‘nguyên tắc’ ‘quy luật’. Thầy cũng có thể nghĩ tới những từ đi kèm với nó trong tổ hợp collocation là principal cause, principal concern.

Ta cũng có thể áp dụng cách học liên kết này với các môn học khác. Mỗi khi có kiến thức mới là ta lại update nó vào hệ thống kiến thức sẵn có của bản thân. Cách học đó khiến ta có tư duy hệ thống và sẽ mãi không quên kiến thức sau nhiều năm. Ví dụ: có những kiến thức học trong sách giáo khoa vợ thầy quên sạch rồi còn thầy vẫn nhớ vì thầy học theo cách hệ thống hoá và liên kết. Ví dụ: môn lịch sự thầy học bằng cách nhớ theo timeline trình tự từng thời kỳ, môn địa lý thì thầy hệ thống hoá trên bản đồ tương ứng.

3-Mô tả chi tiết:

Thầy ấn tượng với một câu thơ: “Đừng nhặt con ốc vàng, sóng đánh xô vào bãi, những điều gì dễ dãi, thì dễ dàng mất đi” vì thấy nó đúng, đúng cả với việc học từ. Nếu ta dành thời gian để mô tả từ vựng ấy: liệt kê ý nghĩa, phát âm đúng, antonym, synonym, collocation, homonym thì khả năng cao là ta sẽ nhớ từ ấy rất lâu.

4-Hình dung và cảm xúc:

Thường người ta sẽ không thể quên được người làm trái tim mình rung động (hoặc tan nát). Nên nếu ta áp cảm xúc của mình vào từng từ, ta sẽ dễ nhớ hơn. Ví dụ từ magnificent, spectacular, vivid, vibrant chỉ màu sắc trong bài Autumn Leaves làm thầy nhớ lại chuyến đi tới đảo Nami Island ở South Korea đầy niềm vui thì thầy sẽ nhớ mãi dù mới gặp một lần. Khi gặp một từ nào, ta chỉ cần dành 1 phút liên tưởng nó tới một trải nghiệm nhiều hình ảnh và cảm xúc thì từ vựng ấy sẽ đi vào tâm hồn ta.

5-Bát cơm vét sạch:

Ngày bé, có lần mẹ thầy dặn là ăn cơm phải vét sạch, không được lãng phí vì các cụ có nói ‘phí phạm của giời, mười đời chết đói’. Từ đó tới giờ, thầy ăn cơm là luôn vét sạch đến hạt cơm cuối cùng. Thói quen ấy hoá ra lại giúp thầy có sự để ý tới những điều bé nhỏ và luôn tiết kiệm từng đồng tiền nhỏ. Rồi nó cũng đi vào cách thầy học bài cũng luôn trân trọng cẩn thận học từng từ vựng nhỏ. Sau này, thầy mới hiểu rằng nếu mình không trân trọng và làm tốt việc nhỏ thì chẳng bao giờ làm được việc lớn, vì mọi điều lớn lao đến đâu thực ra cũng chỉ là tập hợp những điều nhỏ bé.

Vậy nên, ta cứ trân trọng cẩn thận học từng từ vựng, rồi sau này sẽ làm được nhiều điều lớn lao.

Thầy HOÀNG

    OLOGY

    On-going Learning & On-going Growing Yourself

    Xem thêm chia sẻ của thầy ở đây:

    Facebook của thầy: https://www.facebook.com/hoangology/ 

    Cộng đồng học viên: https://www.facebook.com/groups/hoangologyfriends 

    YouTube: https://www.youtube.com/c/HoangologyEnglish