Bí kíp học nói nhanh thần tốc

Thầy thấy đa số các bạn trẻ đều quan tâm nhiều tới việc nói tiếng Anh tự tin thành thạo. Nên thầy chia sẻ một chút với lớp mình về con đường tập nói mà thầy đã đi qua vì biết đâu nó có điều gì có ích với lớp mình.

Ngày xưa: Thầy kém tiếng Anh nhất lớp

Ngày nay: Nếu xét riêng về speaking thì thầy đạt IELTS Speaking 8/9 và TOEIC Speaking 180/200 ~ 9/10

1-GÕ CÁI CHẠY TỐT NGAY - VỎ ÂM CHUẨN

Thầy còn nhớ một câu chuyện về một anh mang quạt đi sửa, mang đến nơi thì bác thợ chỉ gõ một cái là quạt chạy bình thường và đòi 50 ngàn. Anh này phàn nàn sao gõ mỗi cái mà đắt thế cơ chứ. Bác thợ nói là để gõ một cái sửa được luôn là rất nhiều năm kinh nghiệm đó.

Việc nói tiếng Anh cũng vậy. Để nói một cái chuẩn luôn thì đòi hỏi rất nhiều luyện tập. Nhưng thực ra nếu ta để ý thì có thể tiến bộ rất nhanh. Có lẽ chỉ cần mất khoảng 1-2 tháng tập trung vào từng hiện tượng âm được học, tập nói làu làu mỗi câu 100 lần với-âm-thanh-chuẩn-đến-làu-làu. Khi đó thì về cơ bản là các tổ hợp âm trong tiếng Anh ta đều đã nắm chắc, miệng cũng đã linh hoạt với âm tiếng Anh, thì việc học tiếp sau này chỉ-là-tổ-hợp-của-các-hợp-âm-cơ-bản-đó mà thôi. Những người học hời hợt thì chưa thể nhìn ra được điều này và mất phương hướng, còn những người học đâu chắc đó theo đúng yêu cầu thì sau vài tuần thì giọng nói tiếng Anh đã khác biệt đáng kể. 

Có thể có nhiều người nói tiếng Anh chuẩn ngay - nhưng đàng sau đó đều là sự luyện tập, và nếu để ý làm theo đúng cách và liều lượng, ta chỉ cần 1-2 tháng thôi để có VỎ ÂM CHUẨN. Một điều vô cùng quan trọng để NHANH có được VỎ ÂM CHUẨN là HỌC THUỘC LÀU LÀU. Đó là lý do vì sao các bài tập Speaking  thầy yêu cầu phải thuộc làu làu rồi mới quay video nộp. Vì khi học thuộc làu làu thì ta đã tập rất nhiều lần rồi và khi đó âm thanh chuẩn ấy sẽ là của mình mãi mãi suốt cuộc đời. Ngược lại, có bạn lấy lý do bận rộn không chịu tập đến thuộc làu mà chỉ tập nói vài lần rồi khi thu video thì ăn gian liếc trộm dẫn tới việc tiến  bộ ít, tiến bộ chậm hoặc không tiến bộ. Muốn giỏi nhanh trong thời gian ngắn chỉ có cách tăng cường độ luyện tập nhé.

Chính vì tầm quan trọng của VỎ ÂM CHUẨN mà thầy luôn khuyên học viên phải học khoá phát âm trước khi học vào khoá Speaking để đạt được hiệu quả cao nhất.

2-VÌ SAO KHÔNG NGHĨ RA GÌ ĐỂ NÓI - CÂP ĐỘ IDEA

Sau khi đã có VỎ ÂM CHUẨN, tức là có phát âm chuẩn với các từ-vựng-cơ-bản. Người nói vẫn bị chậm hoặc không thể đưa ra câu trả lời đầy đủ khi giao tiếp. Đó là vì khi giao tiếp, con người không dùng từ vựng lẻ, mà biểu đạt ý của mình bằng cả idea. Tức là lúc này người học cần học lấy các mẫu câu tiếng Anh trong từng tình huống với độ chuẩn về kết hợp từ (đúng ngữ pháp và từ vựng). Học được có nghĩa là tập nói đến thuộc làu các câu này. Đôi khi trong cả câu có thể không có từ mới, nhưng ta vẫn cần phải học cả câu để học cách diễn đạt của người bản ngữ, cách diễn đạt này có thể rất khác với tiếng Việt, và đó là yếu tố đặc trưng về văn hóa khiến việc học ngôn ngữ trở nên thú vị hơn. Ví dụ: để nói 'mắt em giống mẹ.' thì người Việt thường nghĩ đến là 'Your eyes look like your mother's eyes.' cũng đúng về ngữ pháp, nhưng người bản ngữ có cách nói hay hơn, đó là 'You have your mother's eyes.' Câu này không có từ mới, nhưng khi nói thì sẽ gần với người bản ngữ hơn. Túm lại là phải quan sát và lắng nghe các câu-nói của người bản ngữ và nhập tâm và tập đến thuộc làu làu. Thời gian cho quá trình này cũng khoảng 1 tháng để lấy căn bản và thói quen, còn từ đó tự học thêm với tinh thần ấy cho đến suốt đời (qua phim, qua tài liệu học, qua youtube...).

Trong khoá học này, thầy có đưa ra nhiều mẫu câu và mẫu bài nói chuẩn. Các em cần học thuộc làu và tập vận dụng linh hoạt thì sẽ có thể nói trôi chảy vào tính huống liên quan. Đồng thời, ta cũng cần có ý thức học từ theo cụm để nhớ idea để mỗi lần nói là nói luôn ra cả ý mà không bị sai. Nói nôm na là ta không nói từ lẻ mà đã nói là nói cả cụm ý luôn (vì lúc học ta học theo cụm ý mà).

3-VÌ SAO PHẢN XẠ NÓI CHẬM - VẤN ĐỀ CỦA NÃO

Có thời gian cách đây hơn 10 năm, thầy ở Singapore làm việc hơn một năm trời chỉ nói tiếng Anh, sau đó về nước khoảng vài tuần toàn nói tiếng Việt, đến khi sang Singapore cứng hết cả miệng, phản xạ nói bị chậm hẳn đi. Đó là một ví dụ cho việc phản xạ nói chậm. Thực ra, sau khi đã có vốn mẫu-câu-tiếng-Anh thì ta vẫn sẽ bị phản xạ chậm là bởi vì tình huống thực tế giao tiếp đòi hỏi sự tổ hợp từ các cụm trong mẫu câu đã học. 

Ví dụ: Ta học được mẫu câu 1 có các cụm là 1A-1B-1C, và mẫu câu 2 có các cụm là 2A-2B-2C, và mẫu câu 3 là 3A-3B-3C

Thực tế giao tiếp ta lại gặp tình huống giao tiếp đòi hỏi đưa ra câu trả lời là 3A-1B-2B. Tức là não sẽ phải tổ hợp các mẩu ngôn ngữ trong đầu và ghép lại để ra câu trả lời. Lúc đầu não chưa quen, thì phải mất một lúc mới tổ hợp xong để trả lời - tức là phản xạ chậm. Nhưng sau một thời gian thì não quen và có thể tổ hợp trong tích tắc - khi ấy là ta có phản xạ nhanh tức thời rồi đó.

Vậy muốn phản xạ nhanh thì ta phải cho não luyện tập trả lời các câu hỏi ngẫu nhiên. Việc này chỉ cần thực hiện liên tục trong 1 tuần là phản xạ tăng đáng kể. Nếu thực hiện trong 1 tháng thì có phản xạ rất nhanh. Giai đoạn này nên thực hành với một partner hoặc tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh, hoặc tự dịch trong đầu mọi câu tiếng Việt nghe thấy trong ngày. Mỗi khi đến lớp, cần đến sớm và chuẩn bị một vài câu hỏi tiếng Anh để hỏi các bạn và giáo viên tăng phản xạ nhá - đừng ngại khi nói sai nhá.

Một lưu ý nhỏ là: ta không thể nói nhanh hơn tốc độ tư duy của mình nên nhiều khi do tư duy chậm mà phản xạ bị chậm. Vì vậy nên trong khoá học này, khi thầy hướng dẫn cách triển khai ý thì ta cần chú ý và học lấy cách tư duy ấy. Khi quen thành thạo TƯ DUY như vậy thì ta sẽ dễ ứng biến linh hoạt với tình huống ngẫu nhiên hơn.

Đến đây thầy chốt lại là, muốn nói tiếng Anh trôi chảy chỉ cần 3-4 tháng học tập trung theo các lưu ý là: 1-tạo vỏ âm chuẩn ở cấp độ từ, cụm từ, 2-học làu làu lấy vốn câu giao tiếp cấp độ idea, 3-trải nghiệm trả lời các câu hỏi ngẫu nhiên. Với bài thi IELTS thì do số chủ đề đồ sộ nên có thể ta cần nhiều thời gian hơn một chút để bao quát hết các chủ đề.

4-LÀNG NHÀNG HAY XUẤT SẮC - HÀNG XỊN - HÀNG FAKE

Thực ra thì ở giai đoạn này, ai cũng biết tiếng Anh cả. Nhưng để nó thực sự là vũ khí sắc bén để ta cạnh tranh được trong xã hội thì phải có độ chính xác cao. Nếu ở trong các bước 1-vỏ âm và bước 2-học idea ở trên mà ta học hời hợt thì vỏ âm ta không chuẩn, idea ta sai ngữ pháp, khi đó thì thứ ngôn ngữ ta có được chỉ là hàng FAKE mà thôi (vì hàng FAKE nhiều lỗi). Còn nếu có độ chính xác tuyệt đối từng âm, từng cách dùng từ, kết hợp ngữ pháp chuẩn thì ngôn ngữ của ta là hàng XỊN. Hàng xịn lúc nào cũng chất lượng từng đường kim mũi chỉ. Và tất nhiên là hàng xịn sẽ được xã hội coi trọng hơn - giá có thể hàng ngàn hoặc hàng chục ngàn đô la, trong khi hàng fake chỉ có giá vài chục, vài trăm ngàn là cùng. Việc chọn mình là hàng XỊN hay hàng FAKE là tùy thuộc vào người học nhá. Thầy chỉ chỉ ra cho ta thấy mà thôi. -> Cần để ý đến sự chính xác ACCURACY về âm thánh, cách dùng từ và ngữ pháp. Trong khoá học, thầy cũng sẽ có những yêu cầu về việc tự soát lỗi về phát âm, từ vựng và ngữ pháp khi nói để các em phát triển được kỹ năng tự sửa cho mình để có thể tự bước đi phát triển độc lập sau này trên đôi chân mình mà không cần thầy nữa. Yeahhh. Cảm giác ấy đã lắm.

5-TÁC PHẨM NGHỆ THUẬT - ĐỂ TÂM

Thầy có anh bạn thân là họa sỹ. Có lần đến nhà anh ấy chơi, thầy ngồi xem anh ấy vẽ bức tranh. Lúc ấy thầy mới hiểu vì sao lao động của họ đáng trân trọng. Mỗi tác phẩm đều là vô vàn nét vẽ. Mỗi nét vẽ để đặt đúng chỗ, đúng màu, đúng sắc độ đòi hỏi phải rất nhiều lần luyện tập từ trước đó trong cuộc đời. Anh ấy để tâm và ngẫm nghĩ từng nét vẽ. Ngẫm lại việc học ngôn ngữ cũng vậy. Mỗi câu các em nói ra đều sẽ là một tác phẩm vì nó phản ánh những nỗ lực chúng ta đã trải qua. Nếu ta cũng để tâm vào từng câu từng chữ, rồi thì qua thời gian, ta sẽ có những tác phẩm đẹp trong cuộc đời. 

Chúng ta hãy đọc lại bài này ít nhất 3 lần và tự tóm tắt lại để thấu hiểu lộ trình đơn giản và những lưu ý quan trọng này nhé.

Thầy Hoàng

OLOGY

Xem thêm chia sẻ của thầy Hoangology ở đây:

    Facebook của thầy: https://www.facebook.com/hoangology/ 

    Cộng đồng học viên: https://www.facebook.com/groups/hoangologyfriends 

    YouTube: https://www.youtube.com/c/HoangologyEnglish

    Cộng đồng phụ huynh: https://zalo.me/g/sosvra467